Anayasa Mahkemesi Askeri Ceza Kanununda Değiştirilen O Maddeleri İptal Etmedi
Anayasa Mahkemesi Askeri Ceza Kanunu’nda Değiştirilen O Maddeleri İptal Etmedi
24.06.2021 yılında 7329 sayılı kanun ile Askeri Ceza Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklikler yapılmıştı. Yapılan değişikliklerin bazı maddeleri TBMM üyeleri Engin ALTAY, Özgür ÖZEL, Engin ÖZKOÇ ve 131 Millet Vekili tarafından Anayasaya Aykırılık iddiası ile Anaysa Mahkemesine taşınmıştı.
İptali istenilen maddelerin Anayasa’nın 2., 7., 10. 13.. 17 .. 19.. 20., 36., 70.. 90.. 123.. 124.. 128., 129. ve 153. maddelerine aykırılığı ileri sürülmüştü.
Askeri Ceza Kanununda Yapılan Değişikliklerde Anayasa Aykırılık İddiası ile İptali İstenilen Maddeler
A – 3. MADDE 22.05.1930 tarihli ve 1632 sayılı Askeri Ceza Kanuna eklenen EK-13 Maddesinini birinci fıkrası
EK MADDE 13 – Aşağıda belirtilen hâllerde, asker kişi herkes tarafından geçici olarak yakalanabilir:
a) Kişiye suçu işlerken rastlanması.
b) Suçüstü bir fiilden dolayı; izlenen kişinin kaçması olasılığının bulunması veya hemen kimliğini belirleme olanağının bulunmaması.
Tutuklama kararı veya yakalama emri düzenlenmesini gerektiren ve gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde; Cumhuriyet savcısına derhâl başvurma olanağı bulunmadığı takdirde, amiri, üstü, askerî karakol, nöbetçi, devriye, askerî inzibat ve kolluk görevlisi asker kişiyi yakalama yetkisine sahiptir.
Yakalanan kişi ve olay hakkında Cumhuriyet savcısına hemen bilgi verilerek emri doğrultusunda işlem yapılır. Cumhuriyet savcısı, yakalanan kişiyi serbest bırakmaz ise en yakın askerî inzibat karakoluna veya askerî makama ya da adli kolluk görevlilerine teslim edilmesine karar verir. Suçun Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap, Dördüncü Kısım altındaki Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümlerinde tanımlanan suçlar ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan olması durumunda, yakalanan kişi Cumhuriyet savcısının talimatı ile adli kolluk görevlilerine teslim edilir.
Asker kişilerin gözaltına alınması veya tutuklanması durumunda derhâl kıta komutanı veya askerî kurum amirine de haber verilir.
B – MADDE 5 –1632 sayılı Kanun’a eklenen ek 15. maddenin ikinci fıkrasının üçüncü cümlesinde yer alan “...yada resen…“ibaresinin,
Soruşturma izni, asgari tugay komutanı veya eşidi askerî kurum amiri (Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlıklarında eşidi) olmak üzere, asker kişinin görev yaptığı birlik komutanı veya askerî kurum amiri, bu kişilerin yokluklarında ise vekilleri tarafından bizzat verilir. Genelkurmay Başkanlığı, Kuvvet Komutanlıkları ve Milli Savunma Üniversitesi hariç, Millî Savunma Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatı ile bağlı ve ilgili kurum ve kuruluşlarda görev yapan asker kişiler hakkında soruşturma izni Millî Savunma Bakanı tarafından verilir. General ve amiraller hakkındaki soruşturma izni ise görev yeri dikkate alınarak ilgisine göre Genelkurmay Başkanının veya ilgili Kuvvet Komutanının teklifi üzerine ya da resen Millî Savunma Bakanı tarafından verilir.
C – MADDE 14 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa eklenen ek 39. maddenin:
1. İkinci fikrasının;
a. İkinci cümlesinde yer alan “…ve yönetmelikle öngörülen şartları taşımak...” ibaresinin,
Askerî kaynaktan stajyer müfettiş alımı, müfettişliğe giriş sınavı ile yapılır. Giriş sınavına başvurabilmek için; kuvvet komutanlıklarında üst subay (binbaşı, yarbay, albay) rütbesinde bulunmak ve yönetmelikte öngörülen şartları taşımak gerekir. Giriş sınavı, yönetmelikte belirlenen konulardan yazılı ve/veya mülakat şeklinde yapılır. Giriş sınavı ile ilgili olarak yönetmelikte yer alan hususlar dışında herhangi bir kayıt sistemi kullanılmaz. Giriş sınavında başarı gösterenler stajyer müfettiş olarak görevlendirilir.
b. Üçüncü ve dördüncü cümlelerinin
2. Üçüncü fıkrasının ikinci cümlesinin “...oluşturulacak yeterlik sınav kurulu tarafından yönetmelikle belirlenecek konulardan yazılı ve/veya sözlü sınava ….” bölümünün
Askerî kaynaktan görevlendirilen stajyer müfettişlere bir program çerçevesinde müfettişlik mesleğine yönelik eğitim verilir. Stajyer müfettişlerin stajyerlik süresi bir yıl olup bu sürenin sonunda oluşturulacak yeterlik sınav kurulu tarafından yönetmelikle belirlenecek konulardan yazılı ve/veya sözlü sınava tabi tutulurlar.
İŞTE ANAYASA MAHKEMESİNİN KARARI